… heeft geen goud in de mond!

Een aantal jaren geleden had ik mijn abonnement op DM
van de éne dag op de andere opgezegd. Dat was de dag waarop de redactie dacht dat grootgedrukte
“KLOTEN” op de frontpagina hun kwaliteitskrant, die ze meenden – en menen, te
zijn, sierde. Ik deelde die mening niet. Inmiddels heeft een sympathisant me
een abonnement cadeau gedaan en op die manier heb ik kunnen merken hoe de
standaard (geen pun!) gestaag is verwaterd – zeg maar verloederd. “The Obama
Herald”, een naar hun zeggen satirische bijlage, deed op zaterdag (22/3) de
emmer overlopen. En zo stond Yves Desmet, in feite, met blote voeten in zijn
eigen … wel ja, in zijn zelfgemaakte poep.

Naar eigen zeggen had DM dit alles als grap bedoeld:
Obama als drug dealer afbeelden op de eerste bladzijde van de katern, en op de
laatste pagina een getrukeerde foto van de president en zijn echtgenote als
apen, recht uit “The Planet of the Apes”. Voor een neutrale, rechtgeaarde lezer was de eerste
vraag welke apen er achter dit wansmakelijk stuk zaten? DM vond het blijkbaar grappig.

Na heel wat reactie op de sociale media gedurende het
weekend vindt DM, via de commentaar van de (quasi-)hoofdredacteur Bart Eeckhout, op
maandag dat deze ‘grap die verkeerd uitpakte’ adequaat kan samengevat worden
als “een poging tot anti-Putingrap die de verkeerde kant uitschiet”. De logica van die uitspraak
is niet voor de hand liggend. Het wordt helemaal obsceen als hij schrijft: “de
denkfout die ook ditmaal gemaakt werd, is de overtuiging dat racisme algemeen
niet meer aanvaard wordt en dat er dus veilig kan mee gelachen worden”. Ik neem
aan dat hij het hier heeft over de denkfout van zijn eigen redactie, en niet de
denkfout van zij die reageerden! Ten andere, mij komt het voor dat een zwarte dan wel een blanke als aap afbeelden, niet in de eerste plaats racistisch is, maar wel mensonterend en verwerpelijk.

Uiteraard zorgde de hoofdredacteur ervoor dat de maker
van dit vitriool zelf een knieval deed. Marc Van Springel, de auteur van de “Herald”,
verklaart: “Als je alle context weglaat, blijft enkel een grove, racistische
foto over. Dat was nooit mijn bedoeling”. Mooi – maar hij zou toch inmiddels
moeten weten dat in de moderne media de context, als het hen goed uitkomt,
altijd wordt weggezwegen of gelaten?! Maar ok, wat was die context dan in dit geval? Van
Springel verduidelijkt: “Het idee is dat Putin op het internet snel een paar
beledigende grappen over Obama bij mekaar heeft gezocht”!! Begrijpen we dat
goed? De auteur wéét zelf dat het beledigend is, maar legt het in de mond van
iemand anders en dus treft hem geen enkel verwijt. Begrijpe wie kan.Trouwens
zijn abdicatie van verantwoordelijk wordt nog pijnlijker als hij zegt dat hij de
apenmontage nooit zelf zou maken – hij heeft de foto enkel van het internet geplukt!
Blijkbaar mag je vuil van het internet plukken en hergebruiken, zonder dat
iemand je daarvoor iets kan verwijten. Los van de onuitputtelijke arrogantie van de huidige
generatie krantenmakers en mediapop(p)en, benadrukt dit nogmaals dat in de journalistiek van vandaag het
begrip “deontologie” een stille dood is gestorven.

En zo komen we bij Yves Desmet, die zichzelf sowieso
beschouwt als ongekroonde paus (paus=grapje!) van de linkse intellectuelen in
Vlaanderen. Wanneer de New York Times aan het haatzaaiend stukje zogezegd satirische modderjournalistiek
een artikel wijdt, schrijdt de hoofd-hoofdredacteur zelf ten tonele. Zijn uitleg
luidt: “It was a satirical page that often is very rough and borders on the
tasteless, and is recognized as such by readers. It is not something you take
seriously. It jokes with anything. We saw the sensitivity. On race and
gender-related issues it is much more difficult to make jokes”. Als penitentie voor
deze zonden zorgde DM, uit eigen beweging, later deze week voor een tiental reacties en foto’s van jongeren
die in de Bozar aanwezig waren bij de toespraak van Obama: twee “witten” en “acht“anderskleurigen;
Daarmee onderstrepen ze, naar eigen zeggen ongetwijfeld, hoe antiracistisch ze
wel zijn. Tegelijkertijd nemen ze uiteraard een loopje met objective berichtgeving, maar dat is sedert lang een slechte gewoonte: het doel heiligt de middelen.

“We have apologized a hundred times, what more can we
do?” vraagt Desmet zich (vertwijfeld?) af. In het brein van een afstompende, hoogmoedige
beterweter zal het woord “ontslag nemen” wel geen plaatsje hebben…

Grimburger, 27 maart 2014